Vitamine A is het meest onderzochte skincare ingredient. Het is echter in vele vormen beschikbaar. Van het vitamine A-zuur (tretinoïne) dat in Nederland alleen op doktersrecept te krijgen is, is wetenschappelijk aangetoond dat het écht werkt in de aanpak van huidveroudering. Groot nadeel is dat de huid enorm kan irriteren, vandaar het benodigde doktersrecept. Granactive retinoïde is een nieuwe vorm van vitamine A, die zowel retinol als tretinoïne achter zich laat in bijwerkingen-vrije anti-age effecten. In dit blog lees je er alles over!

VITAMINE A

Maar eerst even een korte introductie op vitamine A; deze zo essentiële vitamine voor o.a. je afweersysteem, een goede groei, een goede werking van je ogen en gezonde huid, haar en nagels. Vitamine A is oplosbaar in vet en qua voeding grofweg in te delen in twee typen. Dierlijke producten bevatten vitamine A in de vorm van retinoïden. Zo vind je veel vitamine A in lever, zuivelproducten, vis en eigeel. Aan sommige voedingsmiddelen (bijvoorbeeld margarine) wordt kunstmatige vitamine A toegevoegd. In groente en fruit zit bètacaroteen; ook wel provitamine A genoemd, omdat het lichaam deze stof kan omzetten in vitamine A. Betacaroteen geeft een oranje kleur (denk aan het Engelse woord voor wortels: carrots) en is een krachtig antioxidant. Voor een goede opname van vitamine A door het lichaam is vet nodig. Het lichaam neemt vitamine A uit dierlijke producten overigens beter op dan vitamine A uit groenten en fruit.

JE LEVER ZET VITAMINE A OM IN RETINOL

Beide vormen van vitamine A worden door je lever omgezet in het voor je lichaam opneembare retinol en stuurt dit vervolgens naar de cellen ter ondersteuning van allerlei biologische functies. Zo ondersteunt retinol bijvoorbeeld het afweersysteem en zorgt het dat je ogen zich kunnen aanpassen aan schemerlicht. Het door je lichaam niet verbruikte retinol wordt opgeslagen in je lever en een eventueel overschot ook in je lichaamsvet. Je lichaam kan vitamine A dus goed opslaan, maar je plast het teveel niet uit, zoals bijvoorbeeld bij vitamine C. Hierdoor heeft vitamine A de potentie om zich op te hopen tot toxische niveaus als je meer binnenkrijgt dan je nodig hebt. Dit kan een vergiftiging veroorzaken met verschijnselen als hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid, vermoeidheid en afwijkingen aan ogen, huid en botten. Bij zwangere vrouwen verhoogt teveel vitamine A de kans op aangeboren afwijkingen bij de baby. Een teveel aan vitamine A kan ontstaan als je te vaak lever eet of supplementen met veel vitamine A slikt.

VITAMINE A EN DE HUID

Slechte een klein deel van de vitamine A uit onze voeding komt uiteindelijk bij de huid terecht. Bovendien breekt de vitamine A die je huidcellen wel bereikt af onder invloed van UV-licht. Om de hoeveelheid vitamine A in de huid aan te vullen kun je het op de huid aanbrengen. Je huidcellen bevatten over een ingenieus systeem om allerhande vitamines en andere nuttige stoffen op te nemen en te transporteren, vandaar ook de verwerking van allerhande medicatie in cremes. Door vitamines direct op de huid aan te brengen, komen ze dus direct daar waar ze nodig zijn en ben je niet meer afhankelijk van de opname uit je voeding alleen.

Voor aanbrenging op de huid zijn er talloze vormen van vitamine A beschikbaar; retinylpalmitaat, retinylpropionaat, retinol, retinaldehyde... Van alle die verschillende vormen is vitamine A-zuur, ook wel tretinoïne genoemd, het meest onderzocht. Tretinoïne is de biologisch actieve vorm van vitamine A (vitamine A-zuur) en wordt al meer dan 40 jaar voorgeschreven bij acne klachten. Tijdens een onderzoek in de jaren '80 naar de werking bij acne kwam men er toevallig achter dat vitamine A-zuur ook effectief is bij huidveroudering. De medicinale vorm van vitamine A-zuur stimuleert de celdeling van de huidcellen van binnenuit, voor een nieuwe, frisse huid, snellere genezing en vermindering van pigmentatie en onzuiverheden. Daarnaast stimuleert het de aanmaak van collageen en remt het tegelijkertijd ook de collageen afbraak, voor een dikkere en steviger dermis, waardoor rimpeltjes minder zichtbaar zijn.

HEFTIGE REACTIES

Klinkt goed, toch? Met zijn allen aan de tretinoïne, zou je denken! Dat ligt helaas niet zo simpel. In de eerste plaats is tretinoïne een geneesmiddel, dat een arts moet voorschrijven. Daarnaast kan vitamine A-zuur de huid enorm irriteren; resulterend in roodheid, een droge, schilferige huid en een branderig gevoel. Het werkt bovendien huid verdunnend en maakt je huid veel gevoeliger voor de zon. Bij extreme irritatie kun je je huid zelfs beschadigen, waardoor je huid juist verouderd. Precies het tegenovergestelde van wat je bedoeling was. Tretinoïne is dus een fantastische, wetenschappelijk bewezen werkzame stof voor aanpak van acne en huidverbetering, maar het gebruik brengt wel behoorlijk wat nadelen met zich mee. Dat maakt het minder geschikt als dagelijks te gebruiken ingrediënt voor iedereen die zijn of haar huid wil verbeteren.

ANDERE VORMEN VAN VITAMINE A
De laatste jaren wordt steeds meer bekend over verschillende andere vormen van vitamine A in huidverzorging. Om invloed te kunnen uitoefenen op de huid moeten deze andere retinoïden eerst worden omgezet in de biologisch actieve (dat wil zeggen: een door de huidcellen opneembare) vorm van vitamine A: vitamine A-zuur. Dit proces verloopt automatisch wanneer retinoïden op de huid worden aangebracht, doordat de huidcellen hiervoor speciale receptoren hebben. Iedere soort vitamine A heeft een ander aantal omzettingen nodig en daarbij geldt dat hoe meer omzettingen er nodig zijn, hoe minder werkzaam de stof is. Zo zijn de verschillende vormen van vitamine A in huidverzorging, door alle omzettingen die nodig zijn voor de huid het kan opnemen en gebruiken, dus wat 'zwakker' dan het vitamine A-zuur (tretinoïne) dat de arts je voorschrijft. Op deze manier profiteert je huid wél van de voordelen van vitamine A, maar heb je geen last van de nadelen en de 'downtime', waarbij je huid er een tijd rood, droog en schilferig uit ziet. Ook wij verwerken vitamine A in onze producten, vanwege de onmiskenbare resultaten. We werken met de volgende vormen van vitamine A:

* Retinyl propionate: dit is een stabiele, in olie oplosbare vitamine A-ester, die makkelijk kan doordringen in de huid, door de grootte van het molecuul. Aangekomen in de huid wordt het in 3 stappen omgezet naar vitamine A-zuur. Retinyl propionate is met name een goede optie voor de gevoelige huid die niet goed tegen andere vormen van vitamine A-zuur kan. 

* Retinol: dit wordt als een meer pure vorm van vitamine A gezien, omdat er in de huid minder stappen nodig zijn om het om te zetten naar het voor de huidcellen biologisch actieve (lees: opneembare) vitamine A-zuur. De concentratie retinol in de Alpha-H producten lijkt laag (0.5% in het Vitamin A Serum), maar dit de maximaal toegestane dosis die er van retinol vrij verkocht mag worden. Het is echt hoog genoeg om alle mooie dingen in de huid te doen die je wilt, en tegelijkertijd laag genoeg om huidirritatie door (te) snelle absorptie te voorkomen.

Er zijn, zoals hierboven genoemd, nog veel meer vormen van vitamine A, zoals retinol palmitate en retinaldehyde. Vind je het ondertussen verwarrend worden? Begrijpelijk. Maar je kunt het vergelijken met het vergelijken van appels en sinaasappels. Alle twee gezond en horend bij de categorie "fruit", maar beide met verschillende eigenschappen.

GRANACTIVE RETINOÏDE

En dan nu van deze vrij lange (maar hopelijk wel interessante) introductie naar waar we het echt over wilden hebben: granactive retinoïde. Deze stof (op de INCI lijst ook wel vermeld als hydroxypinacolone retinoate) is één van de nieuwste vormen van vitamine A. Maar wat voegt deze nieuwkomer nou precies nog toe aan het al uitpuilende assortiment vitamine A derivaten? We hadden het er net over dat tretinoïne veel krachtiger is dan retinol in het stimuleren van o.a. de collageen aanmaak (yes, please!), maar dat deze stof alleen verkrijgbaar is op recept én dat je te maken kunt krijgen met best heftige huidreacties. En dat is precies waar granactive retinoïde als optie om de hoek komt kijken. Het hoeft na aanbrenging namelijk niet eerst door de huid te worden omgezet naar het voor de huidcellen opneembare vitamine A-zuur en kan dus, net als tretinoïne, direct zijn werk doen. Uit onderzoek* komt naar voren dat granactive retinoïde de wondgenezing versnelt, de collageen aanmaak stimuleert en afbraak van elastine en collageen voorkomt én de vorming van MMP's (matrix metalloproteinases) vermindert: bepaalde enzymen die door UV-licht of ontstekingen worden geactiveerd en bestaand collageen afbreken en de aanmaak van nieuw collageen afremmen. En dat alles zonder de irritatie van de door een arts voorgeschreven tretinoïne. Door zijn moleculaire structuur is granactive retinoïde bovendien een stuk stabieler dan tretinoïne. Het allermooiste: je hebt er voor granactive retinoïde geen doktersrecept nodig. Daarmee is het één van de meest biologisch actieve vormen van vitamine A die je zonder recept kunt kopen. Je kunt het nu proberen: we hebben het namelijk met een dosering van 1% verwerkt in ons nieuwe Liquid Gold Midnight Reboot Serum!

TIPS & TRICKS
  1. Vitamine A wordt afgebroken onder invloed van UV-licht, dus gebruik producten met vitamine A (derivaten) erin altijd 's avonds. Zorg dat je overdag niet al het goede nachtwerk tenietdoet en bescherm je huid met een SPF.
  2. Vitamine A is een in vet oplosbare vitamine en de hoeveelheid ervan in de huid bouwt zich op. Als je nog niet gewend bent aan het gebruik van vitamine A, bouw het dan op. Dan is het wellicht net iets iets teveel van het goede om het meteen elke of om de avond avond te gebruiken. Begin met twee keer per week en bouw het langzaam op.
  3. Heb je een gevoelige huid? Dan raden we aan nog even geen vitamine A producten te gebruiken. Je primaire focus moet dan zijn om je huid sterker te maken. Dat doen onze skin professionals o.a. met het Vitamin B Serum. Je kan bij hen terecht voor een goede huidanalyse, bijbehorend productadvies en begeleiding om tóch toe te werken naar het gebruik van vitamine A. Ook bij een gevoelige huid is dat mogelijk. Het vergt alleen wat extra geduld, kennis en kunde. Onze huidexperts staan voor je klaar!
27 oktober 2020 — Caroline den Hollander